Behavioural determinants shaping infection prevention and control behaviour among healthcare workers in Dutch general practices: a qualitative study reflecting on pre-, during and post-COVID-19 pandemic

Een studie van Famke Houben en co-auteurs over infectiepreventie in de huisartsenzorg

In onze studie hebben we gedragsdeterminanten onderzocht die van invloed zijn op infectiepreventiegedrag bij zorgprofessionals in huisartsenpraktijken. We hebben interviews uitgevoerd met huisartsen en doktersassistenten gedurende twee periodes: (1) voorafgaand aan de COVID-19 pandemie (juli 2019-februari 2020) en (2) tijdens de pandemie (juli 2022-februari 2023).

Belangrijkste bevindingen:

• Tijdens de pandemie nam de perceptie van risico’s in de praktijk en de bewustwording over het belang van goede infectiepreventie toe in vergelijking met de periode vóór de pandemie.
• Er was een consistente overtuiging dat infectiepreventie onderdeel is van professionele verantwoordelijkheid, maar dat het in balans moet zijn met andere aspecten van patiëntenzorg.
• Besluitvorming rondom infectiepreventie werd voornamelijk beïnvloed door risico-inschattingen en duurzaamheidsoverwegingen van huisartsen.
• De sociale context binnen het praktijkteam kan infectiepreventiegedrag positief beïnvloeden (bv. voorbeeldgedrag).
• Belangrijkste barrières voor infectiepreventie waren de fysieke omgeving van het praktijkgebouw (bv. het niet hebben van aparte in-en uitgangen om de patiëntenstroom te reguleren) en de beperkte beschikbaarheid van middelen en materialen (bv. tekort aan persoonlijke beschermingsmiddelen, vooral tijdens de eerste golf van de pandemie).

Aanbevelingen:

• Het behouden van bewustwording over het belang van infectiepreventie onder zorgprofessionals — ook tijdens seizoensgebonden respiratoire epidemieën — via informatieverstrekking/voorlichting en scholing. Dit kan worden bereikt door regelmatig nieuwbrieven te versturen of infectiepreventie te bespreken tijdens teamvergaderingen (interprofessionele educatie).
• Het toevoegen van besluitvormingsinstrumenten aan bestaande infectiepreventierichtlijnen en protocollen om professionele besluitvorming te harmoniseren. Een eerste stap kan zijn het ontwikkelen van een toolbox die kan dienen als leidraad voor wanneer welke infectiepreventiemaatregelen kunnen worden toegepast tijdens respiratoire epidemieën. Deze toolbox moet worden ontwikkeld in samenwerking met professionals in de huisartsenpraktijk.
• Het zorgen voor praktijkgebouwen die de uitvoering van infectiepreventiemaatregelen faciliteren (bv. reguleren van de patiëntenstroom via aparte in- en uitgagingen en adequate ventilatie). Overweeg deze aspecten bij toekomstige architectuurplannen voor huisartsenpraktijken en herontwerp van bestaande praktijken om infectiepreventie te optimaliseren.